فیلم ویلایی ها

Villayi Ha

قیدی در این فیلم عشق را با عقل آمیخته است همان طوری که اشک را با لبخند و سختی را با آسانی؛ هرچند که برای یک مادر یا همسر دلواپس و دلسوز بخش غالب این دوگانه ها، بخش اول است. نکته ای که در این اثر هم به زیبایی ملموس بود.
در فیلم چند صحنه است که به رساندن خبر شهادت یا مجروحیت یکی از رزمندگان به خانواده ی آنان می پردازد: رزمنده ای با ماشین می آید و نامه ای را به یکی از ساکنین ویلاها می دهد، او باید نامه را بخواند و خبر را به گیرنده ی اصلی منتقل کند. نامه را می خواند و رویش را به طرف بقیه برمی گرداند و به سمت گیرنده ی پیام حرکت می کند در صورتی که همه آرزو دارند که ای کاش این نامه، نامه ی من نباشد و تمام نگاه ها پرسان به او دوخته می شود و همین جاست که تعیلق ایجاد می شود.
اما همین چند صحنه ی کوتاه گویی حامل مهمترین حس خانواده ی رزمندگان در ویلا بود: تعلیق. بله در این اردوگاه تمام افراد به دلیل تعلقات احساسی معلق اند. در تعلیق اند که «آخر چه می شود؟» «آیا پسرم باز می گردد؟» «آیا دوباره شوهرم را می بینم؟» «بابام کی میاد؟». تعلیق یعنی نه پرواز در هوا و نه گام زدن بر زمین بلکه میان زمین و آسمان بودن. و در اینجا یعنی ماندن میان بازگشت یا شهادت یک عزیز.
دیدگاه این فیلم به مردان رزمنده همان دیدگاه همیشگی نیست؛ بلکه دیدی از زاویه ای مغفول در تاریخ انقلاب است: دید واقعی مادر- همسر رزمندگان به آن ها. به طور کلی فیلم هیچ صحنه ای از نبرد مردان را نمی بینیم همان طور که مادران-همسران رزمندگان هم در واقعیت چنین بودند. به عنوان یک رزمنده ما در این فیلم فقط شاهد حضور کوتاه یک فرمانده هستیم که او هم به دور از هیاهوی جنگ در حال رسیدگی به اوضاع خانواده ی خود، پدری کردن و شوهری کردن است. خانواده ی رزمندگان هم در پشت جبهه ها هنگام مرخصی آمدن عزیزان خود همین صحنه ها را می دیدند. شاید اگر همین مادران و همسران عزیز از احوال جبهه ها مطلع می بودند به عزیزانشان برای تاخیر در بازگشت حق می دانند. اما آنها نمی دانستند و نمی شد از آنها این را توقع را داشت چون در جبهه های جنگ با خود جنگ روبرو نشده بودند بلکه عواقب جنگ را که دوری عزیزان، کشته شدن آنها و از دست رفتن هزاران جوان پاک(همانگونه که در سکانس های بیمارستان این نکته به خوبی نمایان است)، می دیدند.
ویلایی ها فیلمی است ساخته ی زنان، درباره ی زنان اما نه لزوما فقط برای زنان. چه جالب است شعار این فیلم: «ویلایی ها را با خانواده ببینیم» بله هر چند که در وهله ی اول این فیلم، فیلمی خانوادگی محسوب نمی شود اما وقتی عمیق تر می شویم متوجه بازنمایی های دقیق این فیلم از نقش های افراد در خانواده می شویم. مانند بازنمایی شخصیت های مادر، پدر، دختر، پسر، همسر، شوهر، عروس و مادرشوهر. ویلایی ها واقعا خانوادگی است اما خانواده را از پنجره ی اعضای مونث آن می بیند.

تلویکا